दुई दशकअघि सम्म पासपोर्ट केवल देशबाहिर जान पाउने अनुमति-पत्र मात्र थियो। तर अहिले यो वैश्विक स्वतन्त्रताको सूचक बनेको छ। २०२५ मा पनि संसारका शक्तिशाली देशहरूको राहदानीमार्फत बिना भिसा वा आगमनमा भिसा (Visa on Arrival) सुविधा १९०+ देशसम्म पुग्ने अवसर छ।
२०२५ को विश्वका शक्तिशाली १० पासपोर्टहरू
हेनली पासपोर्ट इन्डेक्स र अर्ज्टन क्यापिटल को आधारमा जारी गरिएको सूचीअनुसार:
| स्थान | देश | बिना भिसा/ आगमन भिसा देश संख्या |
|---|---|---|
| 1 | जापान, सिंगापुर, फ्रान्स, जर्मनी, इटली, स्पेन | 194 देश |
| 2 | दक्षिण कोरिया, फिनल्याण्ड, स्विडेन, नर्वे, डेनमार्क | 193 देश |
| 3 | आयरल्यान्ड, बेल्जियम, नेदरल्यान्ड्स, लक्जेम्बर्ग, पोर्चुगल | 192 देश |
| 4 | अष्ट्रेलिया, न्युजिल्यान्ड, स्विजरल्याण्ड, यूके, अमेरिका | 190 देश |
| 5 | क्यानडा, चेक गणराज्य, मट्सेडोनिया | 188 देश |
| 6 | मलेसिया | 183 देश |
| 7 | हङकङ | 171 देश |
| 8 | ब्राजिल, अर्जेन्टिना | 170 देश |
| 9 | युएई | 168 देश |
| 10 | क्रोएसिया, बुल्गेरिया, रोमानिया | 167 देश |
नेपाली राहदानीको स्थिति कस्तो छ?
२०२५ मा नेपालको राहदानी संसारभरको सूचीकृत पासपोर्टहरूमा १०१ औं स्थानमा छ। नेपाली नागरिकहरूले ३९ देशहरूमा भिसा बिना वा आगमनमा भिसा पाउने सुविधा पाउँछन्।
यो अघिल्ला वर्षहरूको तुलनामा हल्का सुधार भए पनि नेपाली राहदानी अझै कम शक्तिशाली राहदानीहरू मा पर्छ। कारणहरूमा कूटनीतिक सम्बन्ध, भिसा सम्झौता र आन्तरिक सुरक्षा सम्वन्धी मुद्दाहरू रहेका छन्।
अष्ट्रेलियामा बसोबास गरिरहेका नेपालीहरूका लागि के महत्त्वपूर्ण?
-
यदि तपाईं अष्ट्रेलियाको Permanent Resident (PR) हो र नागरिकता लिन चाहनुहुन्छ भने, अष्ट्रेलियाको राहदानीले तपाईंलाई १९० देशसम्म बिना झन्झट यात्रा गर्न सक्ने स्वतन्त्रता दिन्छ।
-
अष्ट्रेलियन नागरिकता प्राप्त गरेपछि युरोप, अमेरिका, एशिया लगायतका धेरै देशमा सजिलै यात्रा, पढाइ र व्यापार सम्भव हुन्छ।
-
धेरै नेपालीहरू अहिले dual citizenship नपाइने समस्याको समाधानको प्रतीक्षामा छन्।
राहदानीको महत्त्व किन बढ्दो छ?
-
शिक्षा, रोजगार, व्यवसाय, यात्रा, र सुरक्षित बसोबासका लागि राहदानीको स्थान अत्यन्तै महत्त्वपूर्ण छ।
-
विकसित देशहरूको राहदानीले सुरक्षा, द्रुत यात्रा प्रक्रिया, र विश्वव्यापी पहुँच दिन्छ।
-
एक सबल राहदानी भएको व्यक्ति वैश्विक नागरिक (Global Citizen) बन्न सक्छ।
२०२५ को राहदानी सूचीले फेरि देखायो कि राष्ट्रको विकास, अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध र राजनीतिक स्थायित्व सँग पासपोर्टको शक्ति गासिएको हुन्छ। नेपाली नागरिकहरूमाझ पनि अन्तर्राष्ट्रिय नागरिकताको मूल्यबोध बढ्दै गएको छ।
यदि तपाईं अष्ट्रेलियामा हुनुहुन्छ भने, अब समय आएको छ कि स्थायी बसोबासलाई नागरिकतामा रूपान्तरण गर्नेबारे सोच्ने — किनभने संसार खुलिरहेको छ, र यात्रा अझ सजिलो बन्दै गएको छ।
तपाईं कुन देशको पासपोर्ट चाहनुहुन्छ? विचार तल कमेन्ट गर्नुहोस्।
